Het verhogen van de cyberweerbaarheid binnen je bedrijf begint met een gedegen risicoanalyse. Dit is geen simpele checklist, maar een belangrijk hulpmiddel om de meest kritieke bedreigingen te identificeren. Door risico’s grondig in kaart te brengen, krijg je een duidelijk inzicht in de grootste gevaren en waar de beveiligingsmaatregelen het hardst nodig zijn. Zo werk je niet alleen reactief, maar ook proactief aan de bescherming van je informatie, netwerk en systemen.
Waarom een risicoanalyse?
Een risicoanalyse is meer dan een preventieve maatregel – het is dé sleutel tot het begrijpen van de complexiteit van digitale en operationele bedreigingen. Automatisering en digitale technologieën spelen een steeds belangrijkere rol in de productieprocessen. Binnen deze context kan een cyberincident zeer grote gevolgen hebben. Denk bijvoorbeeld aan een situatie waarin een cyberaanval leidt tot het verlies van gevoelige productiedata, zoals ontwerpen, klantenbestellingen of voorraadbeheerinformatie. Of stel je voor dat een systeemstoring een geautomatiseerde productielijn stillegt, waardoor de productie stilvalt en levertijden niet worden gehaald, met mogelijk hoge kosten tot gevolg. Door een risicoanalyse uit te voeren, voorkom je niet alleen dit soort mogelijke rampen, maar bouw je ook aan een robuuste infrastructuur die je organisatie kan beschermen tegen onverwachte digitale bedreigingen. Zo zorg je ervoor dat je productie soepel en zonder onderbrekingen blijft draaien.
Hoe ziet een beleidsplan voor risicoanalyses eruit?
Een beleidsplan voor risicoanalyses beschrijft hoe je bedrijf deze analyses uitvoert en wat de basisprincipes zijn. Dit plan helpt je om risico’s systematisch te identificeren en ervoor te zorgen dat je goed voorbereid bent op cyberincidenten. Belangrijke elementen van dit plan zijn:
- Doel en scope: het beleidsplan moet duidelijk maken wat je wilt bereiken met de risicoanalyse, zoals het verminderen van kwetsbaarheden in je OT-systemen (bijv. industriële machines, PLC’s). De scope bepaalt welke onderdelen van je bedrijf worden meegenomen in de risicoanalyse. Betrek verschillende afdelingen, zoals IT, productie, operations en management, om een breed inzicht te krijgen in de bedreigingen binnen je bedrijf.
- Frequentie: het is belangrijk om vast te leggen hoe vaak je een risicoanalyse uitvoert. Meestal is het verstandig om dit jaarlijks voor de gehele organisatie te doen. Soms kan een hogere frequentie nodig zijn, zoals bij de introductie van nieuw. OT-apparatuur, bij de introductie van nieuwe leveranciers of bij de invoering van nieuwe productieprocessen.
- Rollen en verantwoordelijkheden: hier leg je vast wie verantwoordelijk is voor de uitvoering van de risicoanalyse. Dit kunnen medewerkers van de IT- of OT-afdeling zijn, maar ook afdelingshoofden en andere medewerkers die betrokken zijn bij kritieke processen. Het is belangrijk om verschillende interne experts te raadplegen – zij hebben inzicht in de kwetsbare data en systemen binnen hun afdelingen, zoals productiebesturing en logistieke ketens.
- Besluitvorming: Uit de risicoanalyse komen verschillende risico’s naar voren die aangepakt moeten worden. Voor elk risico moet je een strategie bepalen, vaak de vier T’s genoemd. Er zijn vier mogelijke acties:
Het uitvoeren van een risicoanalyse: een praktisch stappenplan
Een risicoanalyse hoeft niet ingewikkeld te zijn, met dit stappenplan kun je eenvoudig beginnen.